مقاله محور عمودی خیال در قصاید ناصرخسرو که چکیده‌ی آن در زیر آورده شده است، در بهار ۱۳۹۳ در جستارهای ادبی (مجله دانشکده ادبیات و علوم انسانی مشهد) از صفحه ۱۲۵ تا ۱۵۰ منتشر شده است.
نام: محور عمودی خیال در قصاید ناصرخسرو
این مقاله دارای ۲۶ صفحه می‌باشد، که برای تهیه‌ی آن می‌توانید بر روی گزینه‌ی خرید مقاله کلیک کنید.
کلمات مرتبط / کلیدی:
مقاله انسجام
مقاله ساختمان قصیده
مقاله محور عمودی خیال
مقاله ناصرخسرو

نویسنده(ها):
جناب آقای / سرکار خانم: محسنی مرتضی
جناب آقای / سرکار خانم: صراحتی جویباری مهدی

چکیده و خلاصه‌ای از مقاله:
قصیده در تمام ادوار شعر فارسی ساختاری یک نواخت و تقلیدی داشته است و همین ویژگی نقش مهمی در ضعف محور عمودی این قالب شعری داشته و باعث شده است تا تخیل شاعر همواره در یک جهت سیر کند و زنجیره ای از تصاویر تکراری و از پیش تعیین شده را تداعی نماید. اما شگرد های ناصرخسرو (۳۹۴-۴۸۱ ﻫ.ﻕ.) برای به کارگیری تصاویر در محور عمودی قصیده هنجارشکنانه است؛ طرح هایی که او از ساختمان قصیده ارائه کرده متنوع و در عین حال بی نظیر است. در این مقاله، مجموع قصاید ناصرخسرو با اشعار سه تن از معروف ترین هم عصرانش یعنی عنصری (؟- ۴۳۱ ﻫ.ﻕ.)، فرخی (؟- ۴۲۹ ﻫ.ﻕ.) و منوچهری (؟- ۴۳۲ ﻫ.ﻕ.)، از لحاظ ساختمان مورد مقایسه قرار می گیرد و در نهایت ویژگی هایی مانند توصیف مفصل، تمثیل، تشخیص، تکرار واژه های محوری در طول قصیده و پیوستگی ابیات به واسطه حروف ربط که از مهم ترین عوامل موثر در استحکام محور عمودی قصاید ناصرخسرو است و در شعر معاصران وی کم تر به کار رفته، تبیین شده است. با توجه به گرایش شاعران مداح به مخاطب و گرایش ناصرخسرو به آرمان های خود، ساختمان قصاید وی متاثر از عواطف و احساسات شخصی و مذهبی اوست. بر همین اساس، ناصرخسرو متناسب با عواطف شخصی، در محور عمودی ساختمان قصیده به نوآوری هایی همچون شروع کردن قصیده با سوال از مخاطب و یا مورد خطاب قرار دادن او، حضور شاعر در پایان اکثر قصاید، فراوانی قصاید فاقد تشبیب و شریطه و نیز استفاده از تخلص شاعری در پایان قصاید دست زده است.